Rebeka ze Słonecznego Potoku - Kate Douglas Wiggin

Czy czytaliście kiedyś opowieść o sierocie, która trafia do swoich opiekunów nie do końca chciana (planowali opiekę nad kimś innym), zostaje z nimi, w kółko pakuje się w tarapaty,  nie jest pięknością, choć ma ogromnie wyraziste oczy, ale z piękniejszymi od siebie wygrywa inteligencją i wyobraźnią, a zwłaszcza ogromną elokwencją, zaprzyjaźnia się z dziewczynką z sąsiedztwa (jedna z nich ma włosy czarne, druga rude), uczy się, żeby zostać nauczycielką - początkowo w szkole przy domu, a potem w szkole bardziej oddalonej, a wtedy mieszka w wynajmowanym pokoju... Brzmi znajomo? A jednak to nie kanadyjska "Ania z Zielonego Wzgórza", ale amerykańska "Rebeka ze Słonecznego Potoku", która ukazała się w 1903 r. (a więc 5 lat przed słynna powieścią Montgomery) i natychmiast stała się sukcesem.

Jedenastoletnia Rebeka, wychowywana w niebogatym, ale pełnym dzieci domu  zyskuje swoją szansę, kiedy jej dwie ciotki - stare panny - decydują się zaopiekować jednym z licznych dzieci swej nieszczęsnej, owdowiałej i niezaradnej siostry. Zamierzają wyedukować dziecko, tak by w przyszłości mogło pomóc w utrzymaniu swej rodziny (zwłaszcza licznego rodzeństwa). Ich wybór pada na najstarszą, spokojną i rozsądną Hannah, jednak kiedy dziewczyna dociera do ich domu, okazuje się, że zamiast Hannah przysłana została druga z kolei Rebeka. Dziewczyna to żywe srebro, urocza i roztrzepana, ale pełna wyobraźni, lubi się uczyć, uwielbia czytać, pisze wiersze i przeżywa niezliczone przygody, które przyprawiają zwłaszcza jej starszą ciotkę Mirandę o palpitacje serca...

Podobieństwa miedzy Anią a Rebeką są tak wielkie, że nie sposób uwierzyć, by Montgomery nie inspirowała się (co najmniej) powieścią Wiggins. Szczegóły można znaleźć w interesującej rozprawie Mirror Images: Anne of Green Gables and Rebecca of Sunnybrook Farm (niestety tylko w języku angielskim), ale wystarczy przeczytać obie książki i podobieństw nie sposób nie dostrzec, zarówno w samych bohaterkach, ich wyglądzie, charakterach, przeszłości (Rebeka jest tylko półsierotą, ale tez przez całe dzieciństwo bawiła dzieci - swoje młodsze rodzeństwo), jak i przygodach. Nawet przyjaciółki bohaterek są niezwykle podobne - Diana niezwykle przypomina Emmę Jane. Uderzająca jest nawet pierwsza scena - zarówno Rebeka, jak i Ania są wiezione do nowych domów przez starszych panów, uroczych, ale małomównych i oszołomionych elokwencją pasażerek. Zresztą podobieństwa do "Rebeki" można dostrzec także w innych powieściach Montgomery, zwłaszcza o Emilce ze Srebrnego Nowiu, która trafia pod opiekę dwóch ciotek, starych panien, z których starsza jest poważna i surowa, a młodsza ciepła i słodka.

Obecnie "Rebeka ze Słonecznego Potoku" jest raczej zapomniana - w przeciwieństwie do wiecznie żywej Ani. Jednak w czasach kiedy "Ania" dopiero się ukazała, historia Rebeki święciła triumfy, a w recenzjach powieści Montgomery pojawiały się opinie, że jest to "kanadyjska Rebeka". Jeszcze przed "Anią z Zielonego Wzgórza", w 1907 r., ukazał się dalszy ciąg przygód Rebeki pt. "New Chronicles of Rebecca", w Polsce wydany pod tytułem "Rebeka z Riverboro". Przygody Rebeki zostały trzykrotnie sfilmowane - w 1917 r. z Mary Pickford w roli Rebeki, oraz w 1932 i 1938 r., choć ta ostatnia wersja z Shirley Temple w tytułowej roli ma niewiele wspólnego z powieściowym pierwowzorem.